Branża pojazdów elektrycznych (EV) szybko się rozwija za sprawą postępu technologicznego, zmieniających się preferencji klientów i zmian w przepisach. W Europie, gdzie przejście na pojazdy zeroemisyjne znajduje się w centrum zainteresowania, rynek zarazem rośnie i boryka się z wyzwaniami. W tym artykule przyglądamy się najnowszym trendom rynkowym, rozwiązaniom technologicznym i zmianom gospodarczym, które kształtują krajobraz branży EV.
Najnowsze trendy rynkowe
Listopad 2024 roku był znaczącym kamieniem milowym dla pojazdów w pełni elektrycznych (BEV) w Europie – wzrost rok do roku wyniósł 0,7%. Liczba BEV zarejestrowanych w ciągu pierwszych 11 miesięcy roku sięgnęła jednak 1,79 mln, czyli o 1,2% mniej niż w analogicznym okresie roku 2023. Mimo tego spadku przez 7 z 11 miesięcy mieliśmy do czynienia ze wzrostem sprzedaży aut w pełni elektrycznych. Największą popularnością cieszyły się Tesla Model Y, Skoda Enyaq, Volvo EX30 i Audi Q4 e-Tron, podczas gdy sprzedaż Volkswagena ID.4 i ID.3 znacząco spadła.
W przeciwieństwie do BEV pojazdy hybrydowe typu plug-in nadal przeżywały kryzys. W listopadzie spadek rok do roku wyniósł 7,5%. Po niewielkim wzroście na początku roku segment ten odnotowywał malejące wyniki przez siedem miesięcy z rzędu, od maja do listopada. Najlepiej sprzedającą się hybrydą plug-in (PHEV) w listopadzie okazało się Volvo XC60, a kolejne stopnie na podium zajęły BMW X1 oraz Mercedes-Benz GLC.
Na rynku europejskim wyniki BEV i PHEV wyraźnie się rozjechały. O ile sprzedaż tych pierwszych osiągnęła kolejny kamień milowy i wykazała się odpornością, PHEV nadal traciły udział w rynku i popularność wśród konsumentów. Producenci wciąż mierzą się z wyzwaniami. W obliczu wysokich kosztów zakupu BEV, braku rozwiniętego rynku używanych pojazdów elektrycznych i spadku zainteresowania PHEV wśród konsumentów, wdrażanie innowacji i szybkie reagowanie stają się ważniejsze niż kiedykolwiek.
Źródło: Autovista, Europejski rynek BEV osiąga rekordowy wynik w listopadzie, podczas gdy PHEV pikują
Korzyści z pompy ciepła podczas zimnej pogody
Coraz częściej w pojazdach elektrycznych energochłonne grzałki oporowe są zastępowane przez pompy ciepła, aby poprawić wydajność akumulatora podczas zimnej pogody. Skutecznie przekazują ciepło do kabiny, często z silników elektrycznych pojazdu lub z powietrza na zewnątrz, działając podobnie do odwróconej klimatyzacji.

Są już obecne w wielu pojazdach EV, takich jak modele Tesli (od 2021 roku), Polestar 2 czy Kia EV6. Mają również pojawić się w niektórych zapowiadanych modelach, takich jak Ford Mustang Mach-E (2025).
Starsze pojazdy elektryczne bez pomp ciepła, zwłaszcza te wyposażone w mniejsze akumulatory, przy niskiej temperaturze wykazują znaczny spadek zasięgu. Jak podaje Recurrent, centrum badań nad EV, pompy ciepła mogą zwiększyć zasięg w temperaturach poniżej zera o 8–10%.
W samochodach takich jak Tesla Model X i Audi E-Tron, wyposażonych w pompy ciepła, zasięg w temperaturze 0°C jest krótszy zaledwie o 11–13%. Skuteczność pompy ciepła spada w bardzo niskich temperaturach (poniżej -9°C).
Przy zimowym użytkowaniu pojazdu elektrycznego zaleca się wstępne ogrzewanie podczas ładowania oraz częste odśnieżanie auta.
Źródło: The Verge, Pompy ciepła w EV dużo zmieniają podczas jazdy przy zimnej pogodzie
Zmiany gospodarcze i prawne
W Hiszpanii dobiega końca plan Moves III, uruchomiony w 2021 roku i obejmujący różne zachęty do zakupu pojazdów EV. To samo dotyczy ulgi podatkowej 15% dla osób fizycznych, które kupiły pojazd elektryczny.
To drugi kraj po Niemczech, który rezygnuje z zachęt do zakupu EV. W pozostałych państwach w Europie nadal funkcjonują różne zachęty do zakupu nowych i używanych pojazdów elektrycznych.
Źródło: Le Journal de l’Automobile, Hiszpania rezygnuje z dofinansowania zakupu pojazdów elektrycznych

Z innych wieści, dyrektorzy europejskich firm motoryzacyjnych i urzędnicy UE mają się spotkać w ramach unijnej inicjatywy pod przewodnictwem Ursuli von der Leyen, aby omówić wyzwania w sektorze motoryzacyjnym.
Przechodzi on zmiany strukturalne, obejmujące między innymi cele obniżenia emisji, według których do 2035 roku ma nastąpić odejście od samochodów spalinowych.
Celem tych przepisów jest redukcja emisji CO2 przez samochody, odpowiadającej za 16% całości emisji w Europie.
Do 2025 roku producenci aut muszą obniżyć średnią emisję CO2 o 15% w porównaniu z 2021 rokiem. Inaczej czekają ich wysokie grzywny, które mogą sięgnąć w sumie nawet 15 miliardów euro. Aby spełnić te wymogi, producenci zwiększają sprzedaż pojazdów elektrycznych i hybrydowych, zmagając się przy tym z takimi wyzwaniami jak wysokie koszty i powolne upowszechnianie wśród konsumentów. W 2023 roku sprzedaż EV spadła o 1,3%, co odpowiadało 13,6% całości sprzedaży.
Sankcje unijne spotkały się z krytyką, a niektórzy producenci i państwa (jak Francja czy Włochy) domagają się ich zniesienia, argumentując, że z ich powodu mniej środków jest przeznaczanych na działania B+R i inwestycje. Z kolei np. Bruksela i zwolennicy czystego transportu sprzeciwiają się cofnięciu sankcji, obawiając się zahamowania przejścia na EV i uzyskania przewagi przez konkurentów z Chin. Na razie jedyną firmą, która osiągnęła cel na 2025 rok, jest Volvo.
Aby wesprzeć sektor motoryzacyjny, UE nałożyła cła na pojazdy z Chin i zastanawia się nad wprowadzeniem zachęt dla przedsiębiorstw do zakupu pojazdów elektrycznych, zważywszy na to, że floty firmowe reprezentują ponad połowę zakupów nowych samochodów.
Źródło: Zaniepokojeni europejscy producenci samochodów będą rozmawiać z UE o grzywnach i pojazdach EV
Podsumowanie
Rynek pojazdów elektrycznych w Europie znajduje się na zakręcie, w którym dynamicznemu wzrostowi sprzedaży aut w pełni elektrycznych towarzyszą duże wyzwania dla hybryd plug-in. Wprowadzanie zaawansowanych technologii, takich jak pompy ciepła, pokazuje, jak innowacyjność poprawia wydajność i osiągi „elektryków”. Branżę czeka jednak wyboista droga. Producenci muszą się zmierzyć z wygaszaniem programu zachęt do zakupu EV w takich państwach jak Hiszpania i Niemcy oraz z rygorystycznymi unijnymi celami emisyjnymi.
Dla specjalistów z branży samochodów używanych jest to moment, by poszerzyć swoją wiedzę o pojazdach elektrycznych z myślą o dotrzymaniu kroku szybkim zmianom na rynku.